Alles wat je moet weten over
fiscale controle en hoe je je voorbereidt
Niemand kijkt uit naar een belastingcontrole. Het idee dat de fiscus je boekhouding komt doorlichten, roept vaak veel stress en onzekerheid op. Een controle krijgen kan ervoor zorgen dat je niet weet wat te doen, je weet ook vaak niet wat je rechten en je plichten zijn. Maar geen zorgen na het lezen van dit artikel zal je niet meer panikeren bij een (volgende) controle.
Wat mag de fiscus precies controleren? Mag hij zomaar in je boekhouding zitten? Hoe groot is de kans dat je onderneming een controle krijgt? En vooral: hoe kun je problemen vermijden? In dit artikel leer je alles over fiscale controles, de rechten en plichten van de belastingdienst en hoe je jouw administratie op orde houdt om onaangename verrassingen te voorkomen.

Wat is een fiscale controle?
Een fiscale controle is een onderzoek dat door de belastingdienst uitgevoerd wordt om na te gaan of een belastingplichtige correct zijn belastbaar inkomen heeft aangegeven.
Bij een fiscale controle gaat de fiscus na of de oorspronkelijke aangifte en de bijbehorende boekhouding correct en volledig zijn. De controleur kan hierbij dan ook inlichtingen opvragen en bepaalde documenten meenemen ter controle.
Een belangrijke vraag die je hierbij kan stellen is: Ben je zelf verplicht om alle documenten bij een belastingcontrole mee te geven? In artikel 315, lid 1 van het Wetboek van de Inkomstenbelastingen 1992 (WIB 92) vind je het antwoord.
Volgens dit artikel is “elke belastingplichtige verplicht om op verzoek van de administratie, zonder verplaatsing, alle boeken en bescheiden voor te leggen die noodzakelijk zijn om het bedrag van zijn belastbare inkomsten te bepalen”.
Belangrijk in bovenstaand artikel zijn de woorden ‘Zonder verplaatsing’. Dit betekent dat jijzelf je niet hoeft te verplaatsen en niet naar de fiscus zelf moet gaan.
Wat mag de fiscus wel en niet bij een controle?
De fiscale controleur mag de boekhouding controleren en alle documenten inkijken die relevant zijn voor de aangifte van inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting. Hij mag echter niet zomaar privébezittingen doorzoeken zonder toestemming of een gerechtelijk bevel.
Hieronder sommen we de zaken wat gedetailleerder op.

Wat mag de fiscus doen?
Toegang tot beroepslokalen: De fiscale ambtenaren hebben het recht om zonder voorafgaande aankondiging de beroepslokalen van de belastingplichtige te betreden, zoals kantoren, werkplaatsen, magazijnen en andere ruimtes waar de economische activiteit wordt uitgeoefend.
Inzage in boeken: De fiscus mag alle boeken, facturen en andere documenten die nodig zijn om het belastbaar inkomen te bepalen, inkijken en kopiëren. Hetzelfde geldt ook voor elektronische documenten.
Onderzoek van voorraden en activa: Tijdens een controle kan de fiscus de aard en hoeveelheid van aanwezige voorraden en activa vaststellen om de juistheid van de boekhouding te verifiëren.

Wat mag de fiscus niet doen?
Betreden van privéwoningen zonder toestemming: Als de beroepsactiviteiten worden uitgeoefend in een privéwoning, mag de fiscus deze enkel betreden met toestemming van de bewoner of met een voorafgaande machtiging van de politierechter.
Inzage in niet-afgesloten boekjaren: De fiscus mag geen boeken of bescheiden meenemen die betrekking hebben op niet-afgesloten boekjaren.
Doorzoeken van persoonlijke bezittingen zonder toestemming: Persoonlijke bezittingen van de belastingplichtige mogen niet zonder toestemming worden doorzocht, tenzij er een gerechtelijk bevel is.
Ken dus je rechten en plichten als belastingplichtige. Twijfel je? Je kan advies inwinnen bij ons en wij helpen je graag verder.
Wat mag de fiscus controleren?
De fiscus mag verschillende elementen van de boekhouding onderzoeken, zoals verkoopfacturen, aankoopfacturen, btw-aangifte, en andere administratieve documenten. Kortom, alles wat te maken heeft met je boekhouding.
Het is dus aangeraden om een goede boekhouder/accountant te hebben om een correcte administratie te hebben en (toekomstige) problemen te vermijden.

Hoe groot is de kans op fiscale controle?
De kans op een belastingcontrole hangt af van verschillende specifieke criteria, zoals opvallende afwijkingen in de boekhouding, hoge aftrekbare uitgaven of een vermoeden van fraude.
De belastingdienst gebruikt geautomatiseerde systemen en logische redenering om verdachte gevallen te selecteren.
Het is belangrijk om te weten dat de exacte kans op een fiscale controle niet openbaar kennelijk wordt gemaakt. Dit varieert zeer sterk van individuele omstandigheden en het risicoprofiel van de belastingplichtige.
Het handhaven van een correcte, waarheidsgetrouwe en transparante boekhouding blijft de sleutel om het beste voorbereid te zijn op eventuele controles.
Hoe lang mag de fiscus teruggaan in de controletijd?
De fiscus kan in standaardgevallen tot drie jaar teruggaan in de tijd. Wanneer er vermoedens zijn van bedrieglijk opzet of fraude kan deze termijn verlengd worden naar zeven jaar. De termijn begint bij de indiening van de aangifte.
Welke factoren kunnen een belastingcontrole uitlokken?
Er zijn verschillende factoren die kunnen leiden tot een belastingcontrole. Hieronder sommen we de meest voorkomende op:
-
Grote verschillen tussen aangifte en werkelijkheid
-
Aanzienlijke verhoging van aftrekposten
-
Gebruik van privérekeningen voor zakelijke transacties
-
Onregelmatigheden in de boekhouding
-
Ongebruikelijke transacties binnen een vennootschap
Moet je vrezen voor een fiscale controle?
Nee, niet per se. Probeer je boekhouding/administratie zeker op orde te houden. Hou je documenten keurig bij zodat je alles kan voorleggen wanneer de fiscus eventuele vragen heeft.
Kortom: Wanneer je een correcte en professionele administratie bijhoudt, moet je minder vrezen voor een controle.
Waarom gebeuren belastingcontroles?
Belastingcontroles kunnen plaatsvinden voor diverse redenen. De meest voorkomende reden is om belastingontduiking en fraude te bestrijden. De overheid wil voorkomen dat belastingplichtigen minder belasting betalen dan ze verplicht zijn.
Hoe kan je een fiscale controle vermijden?
Hieronder een aantal tips om (toekomstige) controles te vermijden:
-
Zorg ervoor dat je alle documenten correct en tijdig indient
-
Houd een ordelijke en professionele boekhouding bij
-
Vermijd het gebruik van privérekeningen voor zakelijke uitgaven
-
Laat een boekhouder/accountant je administratie controleren
Tips bij het boekhouden en fiscale controles
-
Zorg ervoor dat je alle facturen en documenten bewaart
-
Werk samen met een professional om fouten te voorkomen
-
Zorg ervoor dat je btw-aangifte op tijd wordt ingediend
-
Maak een duidelijke argumentatie voor uitzonderlijke kosten
Wat gebeurt er bij een controle?
De controleur besluit welke elementen van de boekhouding onderzocht worden. Indien er onregelmatigheden worden vastgesteld, kan een proces-verbaal worden opgesteld. Dit kan leiden tot administratieve boetes of een verhoging van de belastingaanslag.
Tip: rechtsbijstandsverzekering
Een belastingcontrole kan onverwachte juridische en financiële gevolgen met zich meebrengen. In dergelijke situaties biedt een rechtsbijstandsverzekering waardevolle bescherming. Deze verzekering kan je juridische bijstand verlenen bij een betwisting van fiscale vaststellingen, zoals onterechte correcties of boetes opgelegd door de fiscus.
Daarnaast dekt deze verzekering ook de kosten van gespecialiseerde advocaten, belastingexperts en eventuele gerechtelijke procedures bij een geschil met de belastingdienst.
Hierdoor sta je sterker in je recht en vergroot je de kans op een gunstige afloop bij een beroepsprocedure.
Zit je nog met vragen en/of onduidelijkheden na het lezen van dit artikel? Contacteer ons en wij helpen je graag verder en zorgen ervoor dat je je geen zorgen hoeft te maken bij een controle.

Een zorgeloze oprichting via Bizantium
Een oprichting in 3 stappen
Bizantium verzamelt alle informatie in een intuïtieve flow, genereert de nodige documenten, waaronder het financieel plan, en houdt alle partijen op de hoogte met realtime updates. Wanneer het dossier compleet is, wordt de oprichting met een digitale volmacht voltooid bij de notaris.
- Data verzamelen
- Financieel plan genereren
- Oprichting bij notaris
werkdagen
ondernemingen opgericht
digitaal
jaar ervaring

Klaar voor een vlotte, digitale oprichting?
Plan een gratis call met een startersadviseur
Klaar voor een vlotte, digitale oprichting?
Plan een gratis call met een startersadviseur
Deze al gelezen? Relevante content voor startende ondernemers


Effectief netwerken: bouw waardevolle relaties voor jouw bedrijf
Een goed netwerk uitbreiden helpt je niet alleen om nieuwe mensen te leren kennen, maar draagt ook bij aan de groei en ontwikkeling van je bedrijf.


Alles wat je moet weten over fiscale controle en hoe je je voorbereidt
Niemand kijkt uit naar een belastingcontrole. Het idee dat de fiscus je boekhouding komt doorlichten, roept vaak veel stress en onzekerheid op


Btw nummer behouden?Tips voor een soepele overgang naar vennootschap
De overgang van éénmanszaak naar vennootschap en je huidige btw-nummer – alles wat je moet weten om de overgang zo soepel mogelijk te laten verlopen!