Aan startende ondernemers wordt meestal aangeraden om te beginnen met een éénmanszaak. Maar waarom wordt deze ondernemingsvorm juist voorgesteld?
Bij de opstart van je eigen zaak komen wat administratieve verplichtingen kijken. Vaak heb je als startende ondernemer nog geen inzicht over de rechten en plichten die bij je zelfstandige activiteit komen kijken.
Daarom sommen we hieronder alles op wat je moet weten over jouw opstart met een éénmanszaak.
Hoeveel kost een éénmanszaak starten?
Een van de grote voordelen van een éénmanszaak starten is dat het de ondernemingsvorm is met de laagste werkingskosten.
Een éénmanszaak starten zal je minstens €105,5 kosten. Dat is het bedrag dat je betaalt voor je inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen.
Doorgaans kost een opstart tussen de €150 en €400, afhankelijk van de mate van begeleiding die je verwacht en of je al dan niet beroep doet op een accountant of boekhouder.
Het opstellen van een ondernemingsplan of financieel plan is bijvoorbeeld voor een éénmanszaak niet verplicht. Toch is dat voor de meeste starters een belangrijk document als houvast bij het maken van de stap naar zelfstandige. Een accountant of boekhouder, óf een digitaal platform zoals Bizantium kan je daarbij ondersteunen.
Hoe start je een éénmanszaak in België?
Een éénmanszaak start je in België in 3 stappen:
- Stap 1: Vraag je ondernemingsnummer aan bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO);
- Stap 2: Kies je btw statuut;
- Stap 3: Sluit je aan bij een sociaal verzekeringsfonds.
De opstartprocedure is dezelfde voor het statuut van hoofdberoep en bijberoep. Je wordt zelfstandige in hoofdberoep als de zelfstandige activiteit je enige of je voornaamste bezigheid is. Je wordt zelfstandige in bijberoep als je nog minstens een halftijdse job hebt als loontrekkende of ambtenaar.
Stap 1: ondernemingsnummer aanvragen
Ongeacht je ondernemingsvorm, moet je in België een ondernemingsnummer aanvragen bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Deze KBO fungeert als een openbare database waarin alle gegevens van Belgische ondernemers te vinden zijn.
Erkend ondernemingsloket
De aanvraag van je ondernemingsnummer doe je bij een erkend ondernemingsloket. Zij zorgen ervoor dat je informatie in de kruispuntbank terechtkomt. Om je te registreren, dien je de volgende informatie te verstrekken:
- Je rijksregisternummer;
- De naam en adresgegevens van je onderneming;
- De activiteiten die je onderneming zal uitvoeren (op basis van de Nacebelcodes);
- Een rekeningnummer (hierover later meer).
Je inschrijving in de kruispuntbank kost in 2024 €105,5. Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd. Je betaalt dit bedrag aan het erkend ondernemingsloket waarbij je je inschrijft. Wanneer je inschrijving in de kruispuntbank van ondernemingen voltooid is zal het ondernemingsloket je ondernemingsnummer activeren.
Btw nummer
Je btw nummer bestaat overigens uit dezelfde 10 cijfers als je ondernemingsnummer en wordt voorafgegaan door de letters ‘BE’. De twee lijken dus hard op mekaar, maar zijn niet hetzelfde.
Je hebt een ondernemingsnummer nodig om je onderneming te identificeren bij andere autoriteiten en overheidsinstanties.
Stap 2: btw statuut kiezen
In principe is elke ondernemer btw plichtig (moet een btw nummer aanvragen) en moet hij btw aanrekenen aan zijn klanten en die nadien doorstorten naar de overheid. Toch zijn er enkele uitzonderingen die je vrijstellen van deze regeling.
- Vrijstelling van btw vanwege de aard van je activiteit, met name voor ondernemingen in de socio-culturele, financiële of medische sector;
- Vrijstelling omdat je een kleine onderneming hebt. In dit geval heb je de keuze om al dan niet voor de vrijstelling te opteren. Een kleine onderneming wordt gedefinieerd als een onderneming met een omzet van maximaal €25.000 per jaar.
Het kiezen voor een vrijstelling kan aanzienlijke administratieve lasten verminderen.
Zo hoef je geen btw-aangiftes in te dienen en geen btw aan te rekenen aan je klanten. Vermoed je dat je binnen de grens van €25.000 omzet per jaar zal blijven? Dan raden we je aan om voor de vrijstellingsregeling te gaan! Dan heb je dus geen btw nummer nodig.
Je btw statuut is trouwens niet hetzelfde als je sociaal statuut. Je sociaal statuut brengt rechten en plichten met zich mee, bijvoorbeeld de betaling van sociale bijdragen, maar ook het recht op een pensioen of ziekteverzekering.
Stap 3: aansluiting bij sociaal verzekeringsfonds
Zowel werknemers als zelfstandigen dragen in een België sociale bijdrage af. Hierdoor verwerf je bepaalde sociale rechten, ook wel je sociale zekerheid genoemd, bijvoorbeeld bij ziekte of als je op pensioen gaat. De bijdragen van werknemers worden doorgaans door de werkgever aan de overheid afgedragen.
Als zelfstandige ben je echter wettelijk verplicht om je aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds, ook wel sociaal secretariaat genoemd. Je dient je sociale bijdragen vervolgens elk kwartaal aan hen te betalen, waarna zij deze bijdragen doorstorten naar de overheid.
Let op: de sociale bijdragen voor zelfstandigen liggen aanzienlijk lager dan die voor werknemers. Dit verschil weerspiegelt zich in een verschil in uitkeringen. Als ondernemer krijg je veelal minder uitgekeerd bij ziekte, invaliditeit of pensioen.
In België zijn er ongeveer twintig sociale verzekeringsfondsen die allemaal vergelijkbare diensten aanbieden. Ons platform heeft een rechtsreekse integratie met sociaal verzekeringsfonds Securex, waardoor we je aansluiting met een klik op de knop kunnen voltooien.
Wat kost een éénmanszaak per jaar?
De jaarlijkse terugkerende kosten van je éénmanszaak zijn in grote mate afhankelijk van je accountant of boekhouder. Je hebt als éénmanszaak minder boekhoudkundige verplichtingen dan wanneer je voor een vennootschap kiest, dus dat verschil zal zich ook reflecteren in de facturen die je van je boekhouder krijgt.
Afhankelijk van het aantal te verwerken documenten in je boekhouding kost een boekhouder voor een éénmanszaak tussen de €100 en €200 per maand.
Als je over de nodige basiskennis bedrijfsbeheer beschikt, zou je de boekhouding van je éénmanszaak ook zelf kunnen voeren. Er zijn verschillende tools in de markt die je daarbij op weg helpen. Je bent dan wel zelf verantwoordlijk voor de juistheid van elke aparte fiscale aangifte, zoals die van de personenbelasting.
Wat moet je doen om een éénmanszaak op te richten?
Bizantium to the rescue! Een onderneming starten is kinderspel via ons platform.
Ondernemingsvorm survey
De meeste starters vullen eerst onze flow in die de ideale ondernemingsvorm bepaalt. Deze houdt rekening met je verwachte inkomsten, de verschillende soorten belastingen en de financiële risico’s die ermee gepaard gaan.
Het resultaat is een verstaanbare simulatie die je op basis van wat je maandelijks netto overhoudt en je gemiddelde belastingdruk toelaat om een beredeneerde keuze te maken.
Oprichtingsflow
De oprichtingsflow verzamelt nadien alle nodige info voor je ondernemingsplan en genereert de nodige documenten op basis van jouw input.
We zorgen ervoor dat je sociaal statuut in orde wordt gebracht, laten je ondernemingsnummer activeren en geven je tips & tricks over het starten als zelfstandige met je eigen zaak.
Het platform biedt je de teugels aan, maar jij beslist zelf hoe je ondernemingsplan ingevuld wordt. Indien nodig kan je na het invullen van de flow een call met een startersadviseur inplannen.
Ontzorgen van A tot Z
Met andere woorden: we ontzorgen je van het gehele opstartproces als zelfstandige. Je behoudt het overzicht in ons realtime dashboard en wordt op de hoogte gebracht bij updates, bijvoorbeeld wanneer je btw nummer geactiveerd werd.
De éénmanszaak: een ideaal startpunt voor zelfstandigen
In de intro vermeldden we al dat aan starters meestal wordt aangeraden om te beginnen met een éénmanszaak. Een zaak starten is een grote stap, en de lage opstart- en werkingskosten zijn een groot voordeel voor wie nog maar net begint.
De gesimplifieerde boekhouding laat een startende onderneming ook toe om zelf de boekhouding te voeren en zo het kostenplaatje nog verder te drukken.
Verschil tussen zelfstandige in hoofdberoep en bijberoep
Het is niet mogelijk om zelf te kiezen tussen zelfstandige worden in hoofdberoep of in bijberoep. De classificatie waarin je terechtkomt, is namelijk afhankelijk van je situatie.
- Je wordt beschouwd als zelfstandige in hoofdberoep als die activiteit je enige of voornaamste bezigheid is.
- Je wordt beschouwd als zelfstandige in bijberoep als je nog minstens een halftijdse baan hebt als loontrekkende of ambtenaar.
Wat is een 'halftijdse job'?
Halftijds is minstens de helft van een voltijds uurrooster. Is voltijds volgens jouw arbeidsovereenkomst 38 uur, dan moet je minstens 19 uur werken om een halftijdse job te hebben.
Sociale bijdragen
De manier waarop je sociale zekerheid opbouwt is verschillend voor ondernemers in hoofd- of bijberoep.
Als zelfstandige in hoofdberoep sta je zelf in voor je sociale zekerheid. Je zal minder verplicht moeten afdragen dan een werknemer, maar doet er goed aan om aanvullende verzekeringen te nemen zodat je van dezelfde sociale rechten kan blijven genieten.
Een zelfstandige in bijberoep zal in verhouding minder sociale bijdragen moeten betalen dan in hoofdberoep. Hij draagt immers nog steeds bijdragen af via zijn halftijdse job als werknemer en bouwt daar dan ook eigen rechten mee op.
De voor- en nadelen van starten éénmanszaak versus vennootschap?
Hieronder vind je een beknopt overzicht van de voor- en nadelen van een éénmanszaak starten versus een vennootschap:
- Zakelijke rekening: wil je een éénmanszaak starten, dan is het niet verplicht om een professionele zichtrekening te openen;
- Oprichten met een partner: zoals de naam al onthult, richt je een éénmanszaak alleen op. Jij zal dus de enige bestuurder van de onderneming zijn. Je kan in een eenmanszaak overigens wel personeel aanwerven;
- Onbeperkt aansprakelijk: een vennootschap heeft een aparte rechtspersoonlijkheid, waardoor ze (naargelang het type vennootschap je kiest) van beperkte aansprakelijkheid geniet;
- Fiscale planning: vennootschappen hebben meer mogelijkheden om hun vermogen efficiënt uit de onderneming te halen;
- Belastingen: in een éénmanszaak wordt je volledige omzet aan een relatief hoog tarief in de personenbelasting belast, een vennootschap betaalt daarnaast ook vennootschapsbelasting, doorgaans aan een lager tarief dan de personenbelasting.
Kies je voor een éénmanszaak of een vennootschap?
Op die vraag kunnen we geen kant-en-klaar antwoord geven.
Omdat er veel factoren bij komen kijken, hebben we een ondernemingsvorm survey gemaakt die op basis van jouw input een simulatie genereert. Daarin zie je de gemiddelde belastingdruk in een éénmanszaak versus een vennootschap, en hoeveel je netto aan het eind van de maand op je rekening zal houden.
Deze simulatie houdt onder andere rekening met een fiscaal interessante dividenduitkering bij een vennootschap en een geoptimaliseerde bedrijfsleidersbezoldiging waardoor je personenbelasting zo laag mogelijk blijft.
Simuleer hier jouw ideale ondernemingsvorm
Kan je een zelfstandige activiteit starten als student?
Dat kan zeker! Naast het statuut van zelfstandige in hoofdberoep en in bijberoep bestaat er ook het statuut van student-zelfstandige.
Wanneer ben je juist student? Volgens de wet komt het hierop neer:
- je bent minimum 18 en maximum 25 jaar oud.
- je volgt een volwaardige opleiding bij een erkende onderwijsinstelling. Je scoort dus minstens 27 studiepunten per schooljaar of volgt 17 lesuren per week.
Richt je dus als student een éénmanszaak of vennootschap op, zal je automatisch onder het statuut van student-zelfstandige vallen. Dat statuut bepaalt onder andere hoeveel sociale bijdragen je zal betalen.
Als beginnende student-zelfstandige valt dat goed mee: je betaalt de de forfaitaire minimumbijdrage van 98,52 euro. Na verloop van tijd worden je bijdragen preciezer afgesteld op je werkelijke inkomen.
Let op: een student-zelfstandige verschilt van een student-ondernemer. Het laatste is geen formeel statuut waar sociale bijdragen en belastingen bij komen kijken. Het houdt simpelweg in dat jouw onderwijsinstelling erkent dat je aan het nadenken bent over het starten van je eigen onderneming. Vaak krijg je dan de mogelijkheid om je studieverplichtingen daarop af te stemmen – bijvoorbeeld door het inplannen van je examens in functie van je agenda als ondernemer.
Klaar voor de start?
Dan zit je op het juiste adres! Vul onze ondernemingsvorm survey in zodat je een beredeneerde beslissing kan maken, en begin nadien aan onze oprichtingsflow. Binnen enkele werkdagen ben je aan het ondernemen met je eigen zaak!
NL 
EN