Ontdek de voordelen van het VAPZ voor
de opbouw van je pensioen als zelfstandige
Een stevig pensioen opbouwen is voor zelfstandigen vaak een uitdaging. Het wettelijk pensioen ligt doorgaans lager dan bij werknemers, waardoor veel ondernemers op zoek zijn naar een oplossing om hun levensstandaard te behouden zodra hun actieve loopbaan stopt.
Een Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) is hiervoor een uitstekende keuze. Het combineert fiscaal voordeel met de mogelijkheid om een aanvullend pensioenkapitaal te creëren, en dat op een fiscaal voordelige manier.
In dit artikel gaan we uitgebreid in op het aanvullend pensioen en wat de fiscale consequenties hiervan zijn.

Wat is het VAPZ?
Het VAPZ is een vorm van aanvullend pensioen voor zelfstandigen waarmee je het wettelijk pensioen aanvult. Je hebt de vrijheid over hoeveel je bijdraagt en wanneer je betaalt: maandelijks, per kwartaal of jaarlijks.
De belangrijkste kenmerken van het aanvullend pensioen:
Fiscaal aftrekbaar
De betaalde premies verlagen je belastbaar inkomen, waardoor je minder sociale bijdragen moet betalen.
Flexibiliteit
Zowel een gewoon VAPZ als een sociaal VAPZ zijn mogelijk, afhankelijk van je behoeften en inkomen.
Aanvullende bescherming
Met een sociaal luik kan je extra zekerheid voorzien, zoals arbeidsongeschiktheid of aanvullende overlijdensdekking.
Gewaarborgd rendement
Jouw gespaarde bedrag groeit verder dankzij een gewaarborgde intrestvoet en eventuele winstdeling.
Met een VAPZ bouw je dus niet alleen een pensioenkapitaal op, maar profiteer je meteen van fiscale voordelen tijdens je actieve loopbaan.
Zou je graag je fiscaal voordeel willen berekenen? Contacteer ons, wij helpen je graag verder.
Is VAPZ enkel voor zelfstandigen?
Simpel gezegd, ja.
Het vrij aanvullend pensioen is specifiek bedoeld voor zelfstandigen in hoofdberoep, bijberoep (mits voldoende inkomen), vrije beroepen, en ook meewerkende echtgenoten die aangesloten zijn bij een sociaal verzekeringsfonds.
Het is dus een maatregel die het sociaal statuut van zelfstandigen versterkt en hen toelaat een beter pensioen op te bouwen. Als je een werknemer bent met een arbeidsovereenkomst bouw je genoeg rechten op via je werkgever.

Hoe werkt het VAPZ?
-
Je kiest of je een gewoon VAPZ of een sociaal VAPZ wilt afsluiten.
-
Je stort premies (maandelijks, per kwartaal of jaarlijks) via je pensioeninstelling of sociaal verzekeringsfonds, denk hierbij aan Securex, Acerta, Partena etc…
-
Het geld wordt belegd en groeit uit tot een opgebouwd pensioenkapitaal met gewaarborgd rendement en eventuele winstdeling.
-
Bij pensionering of wanneer je de wettelijke pensioenleeftijd bereikt, wordt het kapitaal uitgekeerd. Bij vervroegd wettelijk pensioen wordt er rekening gehouden met fiscale correcties (hierover later meer).
-
Je kan kiezen voor extra aanvullende waarborgen, zoals bescherming bij arbeidsongeschiktheid of overlijden.
Is VAPZ fiscaal aftrekbaar?
Absoluut. Het VAPZ is één van de meest fiscaal voordelige manieren om een pensioen te versterken.
-
De betaalde premies worden afgetrokken van je netto belastbaar inkomen.
-
Je betaalt hierdoor niet alleen minder belastingen, maar ook minder sociale bijdragen.
-
Dit voordeel geldt zowel voor een gewoon VAPZ als een sociaal VAPZ.
Dankzij deze dubbele besparing krijg je vaak al vanaf de eerste premie een merkbaar voordeel op je netto inkomen, leuk toch?
Hoeveel bedraagt het fiscaal voordeel op een VAPZ premie?
Het fiscale voordeel hangt af van je inkomen en de maximale premie die je mag storten. Gemiddeld krijg je tot 60–70% van je betaalde premies terug via belasting- en bijdragebesparing.
Het precieze voordeel hangt af van je belastingschijf, sociale bijdragen en of je kiest voor een sociaal of gewoon VAPZ.
We gaan dit hieronder in een duidelijk overzicht stoppen zodat dit duidelijk wordt.
Maximale premie die je mag storten
-
Gewoon VAPZ: tot 8,17% van je netto belastbaar beroepsinkomen
(maximum ± € 3.970 in 2025). -
Sociaal VAPZ: tot 9,40% van je netto belastbaar beroepsinkomen
(maximum ± € 4.566 in 2025).
Het (dubbele) fiscaal voordeel
Belastingvermindering
-
Je premie is volledig aftrekbaar als beroepskost.
-
Besparing = je belastingschijf (25–50%) × je premie
Lagere sociale bijdragen
-
Omdat je belastbaar inkomen lager wordt, betaal je minder sociale bijdragen.
-
Besparing = ± 20,5% × je premie.
Laten we er nu een rekenvoorbeeld bij nemen (let wel op dit is gebasseerd op bepaalde assumpties. Wil je de berekening op maat? Dit kan berekend worden door één van onze adviseurs)
Voorbeeldberekening
Situatie: zelfstandige met een netto belastbaar inkomen van € 50.000, kiest voor sociaal VAPZ, stort maximum € 4.566.
-
Belastingschijf: 45%
-
Besparing belastingen: 45% × € 4.566 = € 2.055
-
Besparing sociale bijdragen: 20,5% × € 4.566 = € 935
-
Totale besparing: € 2.055 + € 935 = € 2.990
Effectieve kost = € 4.566 – € 2.990 = € 1.576
Netto voordeel: 5%
Wanneer moet ik VAPZ betalen?
Je kan zelf beslissen hoeveel en wanneer je wilt bijdragen: maandelijks, per kwartaal of jaarlijks. Belangrijk is dat de premie voor 31 december van het lopende jaar gestort is om het fiscaal voordeel in dat jaar te genieten.
Voor startende zelfstandigen kan een lager beginbedrag een slimme keuze zijn, dat later verhoogd wordt naarmate het inkomen stijgt.
Wat is het fiscaal maximum voor een VAPZ in 2025?
Het bedrag dat je mag storten hangt af van je netto belastbaar inkomen. Voor 2025 bedraagt de maximale premie ongeveer 8,17% van dit inkomen, met een wettelijk vastgelegd plafond. Wie een sociaal VAPZ kiest, kan iets meer storten omdat er een sociaal luik voorzien is (met bv. extra bescherming bij arbeidsongeschiktheid).
Kan ik mijn kapitaal van een VAPZ vervroegd afkopen?
In principe blijft het geld geblokkeerd tot je wettelijke pensioenleeftijd bereikt of tot je met vervroegd wettelijk pensioen gaat. Een vervroegde afkoop is enkel mogelijk in uitzonderlijke gevallen, zoals bij ernstige ziekte of faillissement. Houd er rekening mee dat een vervroegde afkoop vaak zwaarder belast wordt en je gespaarde bedrag daardoor aanzienlijk vermindert. Dit is dus zeker niet de meest voordelige optie.
Hoe wordt mijn VAPZ uitbetaald?
Wanneer je op pensioen gaat, word je opgebouwde kapitaal uitgekeerd. Dit kan in één keer (kapitaaluitkering) of via een pensioenovereenkomst die een gewaarborgd inkomen voorziet. De uitbetaling gebeurt aan een afzonderlijke belastingvoet, met inhouding van een solidariteitsbijdrage en de berekening van een fictieve rente.
Hoe dichter je bij je wettelijke pensioenleeftijd komt, hoe gunstiger de eindafrekening wordt.

Voordelen van het VAPZ
-
Fiscaal voordeel: je betaalde premies zijn volledig fiscaal aftrekbaar, waardoor je minder belastingen en sociale bijdragen betaalt.
-
Gewaarborgd rendement: je opgebouwde kapitaal groeit veilig aan, eventueel aangevuld met winstdeling.
-
Extra bescherming: kies voor een sociaal VAPZ met aanvullende waarborgen zoals arbeidsongeschiktheid of overlijdensdekking.
-
Flexibiliteit: je beslist zelf hoeveel en wanneer je bijdraagt, passend bij jouw economische conjunctuur en inkomsten.
Soorten VAPZ
- Gewoon VAPZ
Dit is de basisvorm, ideaal om je wettelijk pensioen aan te vullen en tegelijk te genieten van een fiscaal voordeel. - Sociaal VAPZ
Naast pensioensparen bevat dit een sociaal luik, dat extra bescherming biedt tegen risico’s zoals arbeidsongeschiktheid of overlijden. Hoewel de gestorte premies hoger liggen, geniet je ook van bijkomende zekerheid.
Zit je het lezen van dit artikel nog met vragen en/of wil je weten of VAPZ interessant voor je is.
Contacteer ons en wij maken de afweging voor jou. Tot snel?

Une constitution en société sans problème grâce à Bizantium
Une fondation en 3 étapes
Bizantium rassemble toutes les informations dans un flux intuitif, génère les documents nécessaires, y compris le plan financier, et tient toutes les parties informées grâce à des mises à jour en temps réel. Une fois le dossier complet, la constitution de l'entreprise se fait chez le notaire avec une procuration numérique.
- Collecte de données
- Établir un plan financier
- Incorporation par le notaire
jours ouvrables
entreprises établies
numérique
années d'expérience

Prêt à commencer ?
Maak vandaag je account aan!
Prêt à commencer ?
Maak vandaag je account aan!
Vous avez déjà lu celui-ci ? Contenu pertinent pour les entreprises en phase de démarrage


Inleiding tot de Individuele Pensioentoezegging (IPT)
Ben je een zelfstandig bedrijfsleider en denk je al na over hoe je jouw aanvullend pensioen kunt versterken naast je wettelijk pensioen?


Ontdek de voordelen van het VAPZ voor uw pensioen en belastingvoordeel
Een stevig pensioen opbouwen is voor zelfstandigen vaak een uitdaging. Het wettelijk pensioen ligt doorgaans lager dan bij werknemers.


Verlengd boekjaar: Voordelen en aandachtspunten voor jouw onderneming
Wist je dat je als ondernemer zélf kan kiezen hoe lang je boekjaar duurt bij je oprichting?